GEBELİK REHBERİ

[volkan]

GEBELİK REHBERİ


Sevgili anne baba adayları,

Çocuk sahibi olmak oldukça ciddi bir iştir. Gebelik tasarlanmalıdır. Sağlıklı bir çocuk sahibi olurken şanssızlığı en aza indirgemek için profesyonel bir ekip çalışması gereklidir. Anne, baba, kadın-doğum hekimi,aile hekimi, psikolog, kitaplar, çevre faktörü vs. gibi bir çok faktör bu ekibi içinde yer alır. Bilgi çağını yaşadığımız bu dönemde deneme yanılma yoluyla değil olabildiğince kesin sonuçlara bakarak karar vermelidir.

Gebelikten Önce Anne Adaylarına Önerilecek Tıbbi Yaklaşım

Genel sağlık muayenesi

Diş bakımı ve tedavisi

Hastalığı geçirmemişse kızamıkçık aşısı

Ailede kalıtsal bir hastalık varsa genetik danışmanlık

Uzun süren sistemik hastalıklarda uzmanına danışma (kalp, asthma, diabet, hipertansiyon vb.)

İş koşullarının hazırlanması

Sigara ve alkolün bırakılması

Gebelikle ilgili tıbbi bilgilendirme

Folik asit desteği

Psikolojik hazırlık

Gebelik kadın sağlığını derinden etkiler. Bu yüzden gebelik vesilesiyle genel sağlık kontrolü olmanız uygun ve doğrudur.

Gebelikte Yapılacaklar
Hemen başlangıcında gebeliği tanımlamak ve gebelik haftasının bilinmesi gereklidir. Bu tarihin belirlenmesi ileride yol gösterici olacak ve gereksiz girişimleri engelleyecektir. Ayrıca erken gebelikte bazı bulaşıcı hastalık (sarılık, kızamıkçık, toksoplazma vs) antikor ve antigenlerine bakarak sakatlık ve çocuğa bulaşma açısından önlemler (aşı tedavisi) alınabilir. Kan grubu, kan sayımı, idrar tahlili mutlaka yapılmalıdır. Gebelik bulantı ve kusmaları yoksa gebelik öncesi başlanan folik asit 12. Haftaya kadar devam edilirken, demir ve kalsiyum haplarına da başlanabilir. 12.haftada vaginal ultrason ile bebekte ense ödemi ve 16.haftada rahim ağzı kalınlığı ölçümü yapılmalıdır. 16-18 haftalar arası üçlü test ile down sendromu ve omurga açıklık varlığı araştırması yapılır. 20-22 haftalık gebelerde bir perinatolog tarafından sakatlık açısından ileri düzey ultrasonografi yapılabilir. Kadın-doğum hekiminizin bebeğin sakatlıklarının hepsini bilmesi mümkün değildir. Kan uyuşmazlığı olan annelerde 28.haftada erken Rho-gam iğnesinin yapılması bebeğin etkilenmesini azaltacaktır. 24-28 haftalarda açlık kan şekeri ve 50 gr şeker yükleme testi mutlaka yapılarak, gebeliğim oluşturduğu geçici şeker hastalığı aranmalı ve tedavisi yapılmalıdır.

Rizikolu gebelerde (hipertansiyon, diyabet, ağır kansızlık, kan uyuşmazlığı, sezaryenle doğum yapanlar vb.) 32 haftadan itibaren NST (çocuk kalp atışları grafisi) ile takip edilmeye başlanmalıdır. Böylece anne karnındaki bebeğin sıkıntıya girmesi erken olarak tespit edilip önlemler alınabilir. Her kontrolde idrar tetkiki istenerek albümin ve iltihap varlığı araştırılır. 36.haftada HbsAg-sarılık-testi yapılır. Annede test (+) ise etrafındaki kişiler araştırılır ve gerekli olursa onlara aşı yapılır. Doğan bebeğe serum ve aşı başlanır. 0-1-6 aylarda 3 kez aşısı yapılan çocuğun bulaşıcı sarılığa karşı aşılanıp aşılanmadığının kontrolü yaptırılır.

Daha önce sezaryen ile doğuran hastalar 39.haftada sezaryen için hazırlanır. Normal gebeler 40.haftadan sonra NST ve ultrason yapılarak 42.haftanın sonunda hastaneye yatırılarak suni sancı ile doğurtulmaya çalışılır.

Tüm bu önlemler gebelerin çok küçük bir bölümünde ortaya çıkması muhtemel hastalıkları tespit etmek için alınmaktadır. Gebelerin büyük çoğunluğu (%97) sağlıklı bebeler doğurmaktadır. Ancak işin şansa bırakılacak bir yönü yoktur. Çünkü bir tek sakat veya sağlıksız bebek tüm ailede büyük sosyal, ekonomik, ruhsal ve bedensel rahatsızlıklara neden olabilir. Tüm bu önlemler riski sıfıra indirgemez ama en aza çekerler. Bu her insanın, annenin, babanın ve çocuğun hakkıdır. Bebeğinizle birlikte mutlu bir yaşantı diliyoruz.

Gebelik Takip Protokolü
Haftalar
Yapılacak Tetkikler

2-6
Son adet tarihinin doğrulanması, indirekt coombs, TORCH HbsAg, tam kan sayımı, açlık kan şekeri, ailenin bilgilendirilmesi, folik asit verilmesi

12
Vaginal ultrason ile ense ödeminin aranması, kalsiyum, demir veya multivitamin verilmesi

16-18
Üçlü testin yapılması, ultrason

20-22
Amniosentez, 2.düzey ultrasonografi

24-26
Diyabet ve hipertansiyon aranması, 50 gr şeker yükleme testi, gerekirse 100 gr OGGT yapılması

28-30
İndirekt coombs testi, Rho-gam, tetanoz aşısı

32
Yüksek riskli gebelerde NST takipleri

37
Kontrol NST

38
Kontrol NST

39
Daha önceki doğum sezaryen ile olmuşsa sezaryen tarihinin belirlenmesi

40
Doğum gerçekleşmemişse NST takipleri yapılır, testin durumuna göre belirli aralıklarla tekrarlanır.